Oι άλλοι Έλληνες στα Kατεχόμενα
OI ΑΛΛΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣΣΤΑ KATEXOMENA...
Οι Ελεύθεροι Πολιορκημένοι
της Κύπρου
Έρευνα - Συνεντεύξεις:
Χρήστος Τσανάκας
Φωτογραφίες:
Πάτροκλος Στελάκης
ΠΡΟΛΟΓΟΣ
Για να μην έχουμε αυταπάτες: ο Αττίλας εξοντώνει, ερημώνει, εποικίζει, και
με το χέρι στη σκανδάλη, «επιφυλάσσεται» για τα υπόλοιπα... Πήγαμε στην
Κύπρο για να συναντήσουμε όσους επιμένουν να δίνουν μαθήματα πολιτισμού
(και οικονομίας, και συλλογικότητας, και πατριδογνωσίας) «περιμένοντας τους
βαρβάρους». Συναντηθήκαμε με απ-εγκλωβισμένους, που πέρα από την πράσινη
ζώνη, στη μαύρη ζώνη, έχουν αφήσει τη μισή τους ψυχή. Δεν ξεχνούν...
Αρνούμενοι να υπογράψουμε τη δήλωση αναγνώρισης του ψευδοκράτους δεν
«περάσαμε» στα κατεχόμενα. Μείναμε στα υπό ομηρίαν! Γιατί όντως οι
Ελληνοκύπριοι θυμίζουν «ελεύθερους πολιορκημένους», που μεγαλουργούν στο
αδιαπραγμάτευτο κράτος της ψυχής τους, που κρατούν την Ελλάδα ακέραια στην
πρώτη γραμμή πυρός. Το Κυπριακό είναι ελληνικό πρόβλημα, είναι δική μας
υπόθεση τιμής απέναντι στο διεθνή εμπαιγμό, υπόθεση υπαρξιακή, αντίσταση σε
επιτελικά σχέδια ωμής χειραγώγησης. Σαφής και αμείλικτος ο Χένρι Κίσιγκερ
μίλησε το Σεπτέμβριο του 1994 για τον ελληνικό λαό που «είναι
δυσκολοκυβέρνητος και γι? αυτό πρέπει να τον πλήξουμε βαθιά στις
πολιτισμικές του ρίζες. Τότε ίσως συνετισθεί. Εννοώ, δηλαδή, να πλήξουμε τη
γλώσσα, τη θρησκεία, τα πνευματικά και ιστορικά του αποθέματα, ώστε να
εξουδετερώσουμε κάθε δυνατότητά του να αναπτυχθεί, να διακριθεί, να
επικρατήσει. Για να μη μας παρενοχλεί στα Βαλκάνια, να μη μας παρενοχλεί
στην Ανατολική Μεσόγειο, στη Μέση Ανατολή, σε όλη αυτή τη νευραλγική
περιοχή μεγάλης στρατηγικής σημασίας για μας, για την πολιτική των Η.Π.Α.».
Ηλικιωμένοι ακρίτες των κατεχόμενων πλήττουν το γόητρο της Νέας Τάξης
διατηρώντας στο στόμα του λύκου ό,τι εδώ και 4.000 χρόνια ριζώνει στο νησί:
τα πνευματικά και ιστορικά αποθέματα του ελληνισμού, το ενιαίο ειρηνικό
δόγμα αξιοπρέπειας, το χρέος να ζεις ελεύθερος.
«Ο ελληνισμός στη μακρά του ιστορία υπέστη και υφίσταται, ακόμη, την πίεση
άλλων εθνών, αλλά μέχρι εδώ. Καμία πλέον υποχώρηση δεν είναι νοητή, ούτε
πρόκειται ποτέ να γίνει».
O Πρόεδρος της Δημοκρατίας
Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος,
μιλώντας στη Ρόδο με αφορμή τον εορτασμό της 50ης
επετείου της Ενσωμάτωσης της Δωδεκανήσου
O ΥΠΝΟΣ ΜΑΣ MYPIZEI ΠΥΡΚΑΓΙΑ
Ξημερώνει Τετάρτη, 12 Φεβρουαρίου. Το σωτήριον έτος 1997 βρίσκει τους
πιλότους μας να αναχαιτίζουν τουρκικά αεροσκάφη που φτάνουν ως την Εύβοια,
την Αλβανία στο πόδι και την ελληνική μειονότητα στην κάννη του Μπερίσα
(σ.σ: και όχι μόνο), τα Σκόπια να επιμένουν στο επίπλαστο «Μακεδονικό
Ζήτημα», η Κρήτη να απειλείται με τουρκική εισβολή, το γαλάζιο του Αιγαίου
να «γκριζαίνει» σε διεθνείς χάρτες και τους πάντες να έχουν λόγο στο
αμυντικό δικαίωμα μιας δημοκρατίας να υπερασπιστεί το ζωτικό της χώρο
διατελούσαν ήδη κατά το ήμισυ υπό τουρκική κατοχή. «Κύπρος: πάντα
χωρισμένη, πάντα πληγωμένη», γράφει ο δημοσιογράφος Christophe Chiclet στην
ειδική έκδοση της Le Monde Diplomatique «ΑΦΙΕΡΩΜΑΤΑ» (Τεύχος 7): «Τρίτο σε
μέγεθος νησί της Μεσογείου, μετά τη Σικελία και τη Σαρδηνία, η Κύπρος
αποτελεί ένα αβύθιστο αεροπλανοφόρο αγκυροβολημένο στην Ανατολική Μεσόγειο,
που διεγείρει τις γεωπολιτικές βλέψεις της Τουρκίας, της Βρετανίας και των
Ηνωμένων Πολιτειών. Έχει πληθυσμό 800.000 κατοίκους, αλλά της λείπει το
πετρέλαιο και οι πλουτοπαραγωγικές πηγές. Έτσι δεν έχει καταφέρει να
κινητοποιήσει τις διεθνείς αρχές. H διχοτόμησή της συντηρεί ένα διπλωματικό
αδιέξοδο που διαιωνίζεται από το 1974 και που ουσιαστικά άρχισε αμέσως μετά
την ανεξαρτησία του νησιού το 1960. Πρόεδρος τότε ο αρχιεπίσκοπος-εθνάρχης
Μακάριος Γ? και αντιπρόεδρος ο Φαζίλ Κιουτσούκ. Το Λονδίνο διατηρεί τις
στρατιωτικές βάσεις του στη Δεκέλεια και το Ακρωτήρι και κληροδοτεί στη
νεαρή δημοκρατία ένα σύνταγμα που καθιστά τη διακυβέρνηση της χώρας
αδύνατη, όπως θα αποδείξουν η κρίση του 1961 και οι συγκρούσεις ανάμεσα
στις δύο κοινότητες το διάστημα 1963-1964. Στο νησί αποβιβάζονται
κυανόκρανοι... Στις αρχές της δεκαετίας του ?70, υπό την αιγίδα του τότε
προέδρου της Κυπριακής Βουλής Γλαύκου Κληρίδη διεξάγονταν αποδοτικές
συνομιλίες ανάμεσα στους Τουρκοκύπριους και τους Ελληνοκύπριους. Αυτή η
προσέγγιση είχε ενοχλήσει τους εξτρεμιστές των δύο κοινοτήτων, καθώς και
την Ελλάδα των συνταγματαρχών, την Τουρκία όπου στην εξουσία βρισκόταν ο
συνασπισμός σοσιαλοδημοκρατών και Ισλαμιστών και τις Ηνωμένες Πολιτείες που
είχαν εκνευριστεί με την άρνηση του Μακαρίου να ευθυγραμμιστεί μαζί τους.
Στις 1 Ιουλίου 1974 η Ουάσινγκτον οργανώνει πραξικόπημα στην Κύπρο
χρησιμοποιώντας τη στρατιωτική χούντα των Αθηνών και τα πειθήνια όργανά της
στην Κύπρο, την EOKA Β? με αρχηγό το Γεώργιο Γρίβα, έναν αξιωματικό που
είχε πολεμήσει στο πλευρό των ναζιστικών στρατευμάτων κατοχής στην Ελλάδα
το 1944. Όμως το σενάριο χαλάει: στην Ελλάδα αποκαθίσταται η δημοκρατία και
τα τουρκικά στρατεύματα αποβιβάζονται στο νησί. Στις 14 Αυγούστου,
επωφελούμενη από την παραίτηση του Αμερικανού προέδρου Νίξον, η Αγκυρα
παραβιάζει την κατάπαυση του πυρός που είχε επιβάλλει ο O.H.E. και
καταλαμβάνει το 37% του νησιού, περιοχή που αντιπροσωπεύει το 70% του ΑΕΠ
της χώρας. Αυτή η πρώτη μεταβολή συνόρων στην Ευρώπη μετά το 1945 καταλήγει
στο θάνατο 5.000 ατόμων, την εκτόπιση 220.000 και την απώλεια 1.619
«αγνοουμένων» (ορισμένοι από αυτούς εντοπίστηκαν σε τουρκικές φυλακές το
1979, ακόμη και το 1985). Στις 13 Φεβρουαρίου 1975, ο ηγέτης των
Τουρκοκυπρίων Ραούφ Ντενκτάς ίδρυσε την Τουρκική Δημοκρατία της Βορείου
Κύπρου, την οποία κανείς δεν αναγνωρίζει εκτός από την Αγκυρα, που
εξασφαλίζει και το λειτουργικό προϋπολογισμό της, έχοντας εγκαταστήσει εκεί
36.000 στρατιώτες, 300 σύγχρονα άρματα και 60 έως 80 χιλιάδες έποικους από
την κεντρική και νότιο Μικρά Ασία. Οι Ελληνοκύπριοι που ζουν στην
κατεχόμενη ζώνη υπήρξαν θύματα μαζικών εκδιώξεων, πέφτοντας στα 520 άτομα
από 20.000 που ήσαν το 1974...». Αυτά τονίζει, μεταξύ άλλων, ο
δημοσιογράφος του Confluences Μ?diterran?e και ?γω παίρνω μια ανάσα στη
σκέψη των 5.300, ανάσα που μου κόβεται απότομα ακούγοντας τους δίπλα μου να
σχολιάζουν: «Κι αν φτάσει δηλαδή τουρκικό Μιράζ ως το Ελληνικό, τι θα
συμβεί; Εικονική αερομαχία και... χαιρετισμούς στην Τσιλέρ;». H δήλωση
Πάγκαλου «Λύση στο Κυπριακό ή πόλεμο!» περνάει τότε σαν πυροτέχνημα από το
μυαλό μου και μετά απότομα σβήνει. Φταίει ο διεθνής πολιτισμός των εικόνων
ή ο ελληνικός πολιτισμός της πολιτικής, που νιώθω εθισμένος στο να απορροφώ
γεγονότα και δηλώσεις εν είδη διαφημιστικών βιντεοκλίπ; Μιάμιση ώρα
αργότερα «προσγειωμένος» στις ελεύθερες περιοχές της Κύπρου, συνειδητοποιώ
ότι ο τρόπος που σκέφτομαι είναι αφόρητα πολυτελής! Είχε απόλυτο δίκιο ο
Σπύρος Κάγκας όταν από τις ίδιες σελίδες, στην προηγούμενη αποστολή των 4
Τροχών στην Κύπρο, στο τεύχος Μαρτίου 1992, εστίαζε στην ανάγκη όλοι οι
Έλληνες να μπορέσουν να κάνουν ένα ταξίδι στο νησί όπου, «θα ανακάλυπταν με
φρίκη ότι τα εγγενή λάθη της παράξενης φυλής μας έχουν πάντοτε πληρωθεί
ακριβά. Ίσως έτσι άρχισε και η αντίδραση». Ίσως έτσι άρχισε όντως κάποια
αντίδραση. Θα λιγόστευαν τουλάχιστον οι «κορώνες» της πολυθρόνας και οι
«θρίαμβοι» του τηλεκοντρόλ. Πιθανώς και οι θρήνοι.
ΨΥΧΙΚΗ KATOXH
Είναι οχτώμισι το πρωί και όλα δείχνουν να κινούνται σαν καλολαδωμένη
μηχανή στο αεροδρόμιο της Λάρνακας. Αλλοι Έλληνες...! O χώρος υπήρξε έλος
που οι Αγγλοι μεταμόρφωσαν σε αεροπορική βάση με τα συνηθισμένα γκρίζα
κτίρια, μια «πρόσοψη» που αδικεί 100% τη φυσική ομορφιά του Νησιού της
Αφροδίτης, αν και η «στρατιωτική» πρώτη γεύση ίσως είναι και το δέον
εισιτήριο για τη μετά το ?74 σκληρή πραγματικότητα. Προσπερνάμε την πρώτη
ταμπέλα με παιδική ζωγραφιά της διχοτομημένης Κύπρου και την ένδειξη ΔΕΝ
ΞΕΧΝΩ. Ως το βράδυ που αναγκαστικά, λόγω έλλειψης χρόνου, ολοκληρώνεται η
αποστολή, συνειδητοποιούμε τη δύναμη αυτής της ένδειξης σε μια χώρα που
εργάζεται πυρετωδώς για το μέλλον. H Λευκωσία, επίκεντρο κάθε
δραστηριότητας, Κυπριακής και διεθνούς, πρωτεύουσα-κλειδί στις σχέσεις
Ευρώπης και Μέσης Ανατολής, απέχει περίπου τρία τέταρτα της ώρας με
αυτοκίνητο. Εκεί θα συναντήσουμε την εκπρόσωπο της Εθνικής Επιτροπής
Αλληλεγγύης προς τους Εγκλωβισμένους κ. Αννα Γιάλλουρου, την ποιήτρια Νίκη
Κατσαούνη, δημοσιογράφους, παιδιά εγκλωβισμένων, παράγοντες της δημόσιας
ζωής, κ.ά. Είναι δυσάρεστο που το αεροδρόμιο της πόλης παραμένει «κλειστό»,
υπό τον έλεγχο του O.H.E., αλλά έτσι μας δίνεται η ευκαιρία να
συνειδητοποιήσουμε, πολύ πριν φτάσουμε στα πρόθυρα της διχασμένης πόλης, το
ψυχολογικό βεληνεκές της τουρκικής κατοχής. Είναι σοκαριστικό αυτό που
βλέπουν τα μάτια μας και ακούνε τα αυτιά μας καθ? όλη τη διάρκεια της
διαδρομής Λάρνακα-Λευκωσία, στην άψογη κατά τ? άλλα, αγγλικού τύπου,
λεωφόρο. «Πίσω από εκείνους εκεί τους λόφους είναι τούρκικη βάση... Σε
αυτές τις βουνοκορφές αριστερά έχουν έτοιμα, σε θέση μάχης, άρματα και
πυροβόλα... Βλέπετε εκείνο το εκκλησάκι πάνω από το χωριό; Μην κάνετε την
τρέλα να το πλησιάσετε, είναι τουρκικό φυλάκιο, πυροβολούν με το
παραμικρό... Σε λίγο φτάνουμε. Όλο δεξιά είναι οι Αγγλοι. Μπροστά μας είναι
ο Πενταδάχτυλος. Διακρίνεται η σημαία τους. Όπου κι αν σταθείς μέσα στην
πόλη την βλέπεις...». Είναι δηλαδή σαν να φτάνει κανείς στο λεκανοπέδιο της
Αττικής και να του λέμε: «Αυτή είναι η διχοτομημένη πρωτεύουσα... Είστε
ελεύθερο έδαφος... Συναλλαγές, πολιτισμός, το πνευματικό και ιστορικό
απόθεμα του ελληνισμού γόνιμο όσο ποτέ άλλοτε... Ανοικοδόμηση, διεθνείς
σχέσεις, ζωντανή ιστορία, η δύναμη της θέλησης... Κοιτάμε το μέλλον
προσδοκώντας τη δικαίωση, το θρίαμβο των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, την
επούλωση των εθνικών πληγών... Οι ορίζοντές μας ξεπερνούν τον ασφυκτικό
κλοιό των τούρκων φαντάρων στα ορεινά! Ζούμε στο μέλλον...». Το σοκ
ολοκληρώνεται με το που αντικρύζει κανείς τη Λευκωσία, με αυτό το
έργο-έκτρωμα να δεσπόζει κάθε κίνηση, κάθε σκέψη, να αποικεί, να θέλει να
αποικίσει την ψυχή: η επιγραφή στο βουνό και η ανάγλυφη τουρκική σημαία.
Έσχιστη μορφή προπαγάνδας και ψυχολογικού πολέμου. Βασανιστήριο, που όμως
πετυχαίνει το ακριβώς αντίθετο αποτέλεσμα από αυτό που η σαδιστική τουρκική
πολιτική επιθυμεί: το σοκ μπορεί να τσακίζει τα νεύρα του Ελλαδίτη
επισκέπτη, αλλά ατσαλώνει το φρόνημα του ελληνοκύπριου πολίτη. Το Τρόοδος
δείχνει στο βάθος κατάλευκο, αλλά ο Πενταδάχτυλος απέναντί μας στα βόρεια,
στα κατεχόμενα, είναι καθαρός. Εκτός από εκείνο τον απαίσιο λεκέ, αυτόν τον
άσπρο λεκέ στην πλαγιά του, που μας είχε ανακατέψει το στομάχι την πρώτη
φορά που τον είχαμε εντοπίσει. Το «Η Κύπρος είναι τουρκική» κρέμεται μαζί
με το μισοφέγγαρο πάνω από την πόλη της Λευκωσίας, παγώνοντας το χαμόγελο
όσων ξεχνιούνται για μια στιγμή, νομίζοντας ότι βρίσκονται σε μία πόλη, σε
μία χώρα, όπως όλες οι άλλες. Και είναι τόσο εύκολο να ξεχαστείς στη
Λευκωσία. Περιδιαβαίνοντας το καινούριο τμήμα της πόλης, με την αλματώδη
ανάπτυξη, τις βιλίτσες αμερικανικού στιλ, τους πλατείς δρόμους, τα ψηλά
εμπορικά κτίρια, σου είναι αδύνατο να φανταστείς την ερημιά, τη σιωπή, την
κατάρα που κρύβει αυτή η πόλη στα σπλάχνα της. Τόσο εύκολο να ξεχαστείς.
Ώσπου να φας τη γροθιά στο στομάχι. Να νιώσεις τη βαριά σκιά της κόκκινης
σημαίας στο κεφάλι σου. Από εκείνη τη στιγμή τίποτε δε θα είναι το ίδιο.
Πονά η ψυχή σου να βλέπεις τα ψηλά κτίρια με τις ταμπέλες των ασφαλιστικών
εταιριών και των τραπεζών να σφύζουν από πολυάσχολους μπίζνεσμεν, την ίδια
ώρα που πιο δίπλα, παιδιά κάνουν μάθημα σε αίθουσες που αντί για παράθυρα
έχουν πολεμίστρες, που το ρόλο του επιστάτη στο διάλειμμα παίζει ο βλοσυρός
στρατιώτης. Γαλάζια και λευκά φυλάκια, 18χρονα παιδιά με το όπλο υπό μάλης
να φυλάνε, με το βλέμμα μονίμως στραμμένο στον Πενταδάχτυλο. Αγριες
εικόνες, ξεχασμένες για μας τους πολίτες της μητροπολιτικής Ελλάδας» (4
Τροχοί, Μάρτιος 1992 - Οδοιπορικό Στην Κύπρο). Πέντε χρόνια μας χωρίζουν
ήδη απο αυτήν την καταγραφή και η αίσθηση μένει η ίδια, η κατάσταση μένει
ίδια. H Κύπρος κάνει άλματα στο μέλλον, θριαμβεύει στο οικονομικό της
θαύμα, προδομένη, συλλημένη και υπό διαρκή επιτήρηση. Κι αν η ευμάρεια στις
ελεύθερες περιοχές κρύβει κάτω από τη λάμψη της μια σεκάνς θανάσιμου
τρόμου, οι συνθήκες εγκληματικής τρομοκρατίας που κυριαρχούν πέραν της
πράσινης γραμμής, στο σιδηρούν παραπέτασμα της τουρκικής θηριωδίας, είναι
κάτι που δε θα ?πρεπε να το χωράει ούτε η πιο διεστραμμένη φαντασία
ευρωπαίου πολίτη (και πολιτικού) του 1997. Φαίνεται όμως ότι η διαστροφή
στη Νέα Τάξη πραγμάτων περισσεύει...
ΑΛΛΗΛΕΓΓΥΗ ΣΤΟΥΣ ΕΓΚΛΩΒΙΣΜΕΝΟΥΣ
Με την εκπρόσωπο της Εθνικής Επιτροπής Αλληλεγγύης προς τους
Εγκλωβισμένους, κ. Αννα Γιάλλουρου μιλάμε με τις ώρες. Τα όσα καταγράφει το
μικρόφωνο είναι συγκλονιστικά. Μερικά θα δουν για πρώτη φορά το φως της
δημοσιότητας. Πολλά είναι απόρρητα και θα παραμείνουν απόρρητα γιατί
δεσμευτήκαμε να μην τα αποκαλύψουμε. Μαρτυρίες τρίτων και έγγραφα του
O.H.E. συμπληρώνουν το τραγικό χρονικό όσων Ελληνοκυπρίων επιμένουν να
«φυλάττουν Θερμοπύλας» με τίμημα την ίδια τη ζωή τους. Κυριολεκτικά...
- Ποιος είναι ο ρόλος της Επιτροπής δεδομένου ότι αλληλεγγύη προς τους
«εγκλωβισμένους» εξασφαλίζει, υποτίθεται, η Κυπριακή κυβέρνηση...
- H πολιτική κρίνεται από το αποτέλεσμά της... Δυστυχώς το αποτέλεσμα της
άσκησης πολιτικής στο θέμα των εγκλωβισμένων και των εξαρτώμενων από αυτούς
προσώπων, από ένα σημείο και μετά θα πρέπει να μας πικραίνει και να μας
ντροπιάζει.
- Μπορείτε να γίνετε πιο συγκεκριμένη;
- Προς Θεού, δε θέλω να υποτιμήσω τις καλές προθέσεις, ακόμη και τα όσα
καλά αποτελέσματα έχουν φέρει οι πιέσεις που ασκήθηκαν στην τουρκοκυπριακή
πλευρά για την προστασία των στοιχειωδών ανθρωπίνων δικαιωμάτων στα
κατεχόμενα. Πρωτοβουλίες κυβερνητικές, πρωτοβουλίες του O.H.E., ψηφίσματα,
αποφάσεις, συγκεκριμένη μέριμνα για τα θύματα της διχοτόμησης. Όμως στα
χαρτιά υπάρχουν πολλά, αλλά τα περισσότερα από αυτά παραμένουν εκεί,
υπογραφές δίχως αντίκρυσμα. Βρισκόμαστε στα 1997 και από τους 20.000
Ελληνοκύπριους και ελληνόφωνους Μαρωνίτες, επιβιώνουν στα κατεχόμενα
μερικές εκατοντάδες άτομα, προχωρημένης ηλικίας κατά συντριπτική
πλειοψηφία, σε συνθήκες αιχμαλωσίας, διαρκή τρομοκρατία, διαρκή στέρηση των
ελευθεριών τους. Σε λίγα χρόνια δε θα έχει μείνει ελληνόφωνη παρουσία στη
Βόρεια Κύπρο. Εκεί που οι Έλληνες μεγαλούργησαν. Τα μνημεία μας έχουν
καταστραφεί, οι θησαυροί μας έχουν κλαπεί, στα σπίτια μας μένουν έποικοι,
οι εκκλησίες μας απογυμνώνονται, κλέβουν τις εικόνες και τα λατρευτικά
αντικείμενα, εκφοβίζουν τους πάντες, προβαίνουν σε λεηλασίες, βιασμούς,
εγκλήματα του κοινού ποινικού δικαίου. Και είναι οι γονείς μας αυτοί που
προπυλακίζονται και που εκφοβίζονται και πιέζονται να εγκαταλείψουν αυτά τα
τετραγωνικά μέτρα γης που τους επιτρέπεται να «διαφεντεύουν» και το
διαφεντεύουν βάλτε το μέσα σε εισαγωγικά. Είναι συγγενείς μας, είναι οι
ρίζες μας, είναι η ζωντανή μνήμη της Κύπρου εκεί, στην Καρπασία και όπου
αλλού ανασαίνει το ελληνικό στοιχείο. Και η διεθνής κοινότητα κωφεύει. Γι?
αυτό και ?μεις, ενισχύοντας ή κρίνοντας καλοπροαίρετα τις πολιτικές
κινήσεις των αρμοδίων, προσπαθούμε να σώσουμε ό,τι έχει μείνει. Ως ιδιώτες
είμαστε πιο ευέλικτοι. Εξάλλου, το θέμα δεν μπορεί παρά να είναι και
προσωπικό. Γεννηθήκαμε στη Βόρεια Κύπρο, δεν ερχόμαστε από αλλού. Αλλά και
ξένοι να είμασταν δε θα έπρεπε, φυσιολογικά, να κλείνουμε τα μάτια μας και
την καρδιά μας σε ό,τι συμβαίνει πίσω από την πράσινη γραμμή, κάτω από την
κόκκινη σημαία. Κι αν οι εγκλωβισμένοι φοβούνται να μιλήσουν εμείς πρέπει
να γίνουμε η δική τους φωνή στη διεθνή κοινή γνώμη. Στο νότιο άκρο της
Ευρώπης συμβαίνουν αυτά που συμβαίνουν. Δεν πρέπει αυτό τουλάχιστον να μας
ευαισθητοποιεί και να μας ανησυχεί; H ευθύνη που βαραίνει τη μέλλουσα
εταίρο της E.E., την Τουρκία, είναι βαρύτατη. Το κόστος της εισβολής η
Κύπρος το πληρώνει ακόμη με αίμα. Ναι, με αίμα... Ακόμη και οι
Τουρκοκύπριοι εγκαταλείπουν μαζικά τα κατεχόμενα. Καμιά ελεύθερη συνείδηση
δεν μπορεί να υφίσταται τέτοιους εξευτελισμούς, να διαπράττονται εγκλήματα
μπροστά στα μάτια της...
- Μιλήστε μας γι? αυτά τα εγκλήματα, εφόσον βέβαια υπάρχουν στα χέρια της
Επιτροπής στοιχεία, μαρτυρίες και αποδείξεις...
- Αυτά συγκεντρώνουμε. Τα στοιχεία, τις μαρτυρίες. Διασταυρώνουμε ενδείξεις
και πληροφορίες. Και μας κόβεται η ανάσα με αυτήν την κόλαση που ζουν οι
άνθρωποι αυτοί, οι ξεχασμένοι από το λεγόμενο πολιτισμένο κόσμο. Πρέπει
επειγόντως να δράσει ο O.H.E., η Διεθνής Αμνηστία. Είναι απαράδεκτος αυτός
ο νόμος σιωπής που τελικά, παρά τις μεμονωμένες απόπειρες, κυριαρχεί στα
κατεχόμενα. H εγκληματική εισβολή ήταν μόνο ο πρόλογος. Και αυτό δεν αρέσει
στους πολιτικούς να το λένε... Όσο για τον επίλογο, είναι διατυπωμένος ήδη
στα σχέδια της Αγκυρας: εξαφάνιση!
- Ας βάλουμε όμως τα πράγματα σε μια σειρά, γιατί οι «Ευρωπαίοι» στους
οποίους απευθυνόμαστε είναι όπως ξέρετε πολύ της ευταξίας, της ψυχραιμίας,
της λογικής...
- Να τα πούμε ένα-ένα με το όνομά τους. Στέρηση ομαλής οικογενειακής ζωής.
Λόγω της απαγόρευσης της λειτουργίας γυμνασίων στα κατεχόμενα, τα παιδιά
στα 12 τους χρόνια αναγκάζονται να χωριστούν από τις οικογένειές τους και
να μετοικήσουν στις ελεύθερες περιοχές για να συνεχίσουν την εκπαίδευσή
τους. Εδώ ιδρυματοποιούνται. Δεν έχουν επικοινωνία με τους γονείς τους,
εκτός μόνο κατά τη διάρκεια των σχολικών διακοπών, και τούτο μέχρι τα 16
για τα αγόρια και τα 18 για τα κορίτσια, γιατί από εκεί και μετά οι
Τουρκικές δυνάμεις κατοχής τους απαγορεύουν να επισκεφθούν τα κατεχόμενα.
Απαγορεύεται ακόμα και στους συγγενείς των εγκλωβισμένων να πάνε στα
κατεχόμενα. Ούτε καν σε περιπτώσεις θανάτου των συγγενικών τους προσώπων...
Στέρηση ελεύθερης παιδείας. Απαγορεύεται η μετάβαση καθηγητών στα
κατεχόμενα. Τα εκεί ελληνικά γυμνάσια έχουν μετατραπεί σε σχολεία εποίκων.
Τα τρία εναπομείναντα Δημοτικά λειτουργούν υπό συνθήκες τρομοκράτησης των
μαθητών και των δασκάλων, με επιθέσεις, σκόπιμες καταστροφές, ενώ τα
απαραίτητα σχολικά εγχειρίδια λογοκρίνονται ή απαγορεύονται. Στη μαύρη
λίστα είναι, όπως καταλαβαίνετε, τα βιβλία γλώσσας, παράδοσης, Γεωγραφίας,
ιστορίας, ελληνικής λογοτεχνίας... Έλλειψη ιατροφαρμακευτικής περίθαλψης.
Απαγορεύεται σε ελληνοκύπριους γιατρούς να εγκατασταθούν στα κατεχόμενα ή
έστω να επισκέπτονται τους εγκλωβισμένους. Για τα επείγοντα περιστατικά
χρειάζεται ειδική άδεια από τις κατοχικές αρχές και σκόπιμες καθυστερήσεις
παρεμποδίζουν την έγκαιρη μεταφορά... Απαγόρευση ελεύθερης διακίνησης.
Απαγορεύεται να βγουν οι εγκλωβισμένοι έξω από το χωριό τους και για
μετακίνηση από το ένα χωριό στο άλλο χρειάζεται ειδική άδεια. Υπόκεινται σε
απάνθρωπη μεταχείριση κατά την προσωρινή μετάβασή τους στις ελεύθερες
περιοχές και σε χρονοβόρες διαδικασίες... O εκφοβισμός και οι βίαιες
ενέργειες εναντίον τους είναι στην καθημερινή ημερήσια διάταξη. Και μιλάμε
όχι μόνο για κλοπές, λεηλασίες, καταστροφές, εμπρησμούς, αλλά και για
χειροδικίες, λιθοβολισμούς, βιασμούς και φόνους... Τα παιδιά εγκλωβισμένων
που θα συναντήσετε έχουν προσωπική πείρα από όλα αυτά, αλλά δε θα δεχτούν
να σας πουν τίποτα, όχι από ντροπή, αλλά από φόβο μήπως η δημοσίευση
τέτοιων μαρτυριών θέσει σε κίνδυνο τη ζωή των γονιών τους και των παππούδων
τους που έχουν αφήσει πίσω στα κατεχόμενα...
H αλληλογραφία απαγορεύεται. Τα μηνύματα μεταφέρονται από πρόσωπο σε
πρόσωπο, με κίνδυνο να κατασχεθούν. H τηλεφωνική επικοινωνία γίνεται μέσω
της Ειρηνευτικής Δύναμης των Ηνωμένων Εθνών, από τηλέφωνα δημόσιων χώρων.
Αλλά και η Ειρηνευτική Δύναμη εμποδίζεται από τις κατοχικές αρχές στην
άσκηση των καθηκόντων της. H επικοινωνία με τους εγκλωβισμένους γίνεται
πάντοτε παρουσία των κατοχικών δυνάμεων... Παρεμποδίζεται η άσκηση
θρησκευτικών καθηκόντων. Υπάρχει μόνο ένας ιερέας στα κατεχόμενα.
Απαγορεύεται η μετάβαση άλλου από τις ελεύθερες περιοχές. Οι εκκλησίες
έχουν υποστεί καταστροφές. Οι περισσότερες μετατράπηκαν σε τζαμιά ή
στάβλους εποίκων... Είναι τρομερή η αλλοίωση της δημογραφικής ισορροπίας
στο νησί με τη μεταφορά πάνω από 80.000 εποίκων, οι οποίοι εκτός του ότι
ζουν στα σπίτια των εκδιωχθέντων Ελληνοκυπρίων, επιδίδονται σε κλοπές και
κακοποιήσεις Ελλήνων ατιμωρητί, δημιουργώντας έτσι σκοπίμως συνθήκες
αφόρητης διαβίωσης και ανασφάλειας, απομόνωσης και αποξένωσης. H ψυχολογική
εξόντωση προηγείται της σωματικής... Όσο για τα ιστορικά κειμήλια και τα
μνημεία μας, ας είναι καλά η αρχαιοκαπηλεία που οργιάζει στο ψευδοκράτος
του Ντενκτάς... Πολύ σύντομα και ο τελευταίος «εγκλωβισμένος» θα
εξαναγκαστεί να εγκαταλείψει τη γενέτειρά του. Αυτό επιθυμούν οι Τούρκοι.
Αυτό επιθυμούμε και εμείς; Μια ημερομηνία λήξης για τους εγκλωβισμένους;
- Είχατε καμιά είδηση για την τύχη της ηρωικής Ελένης Φωκά, της δασκάλας
των κατεχόμενων που αρνείται να υπογράψει τη δήλωση αναγνώρισης του
ψευδοκράτους...
- Αρνείται να πάρει την ταυτότητά τους, γι? αυτό και τη θεωρούν Νο 1 εχθρός
τους. Τους κάνει ζημιά. Τους εκθέτει διεθνώς. Και από όσο μας επιτρέπουν να
γνωρίζουμε, παραμένει σε κατ? οίκον περιορισμό. Εύχομαι να μην της συμβεί
κάτι κακό... (Βγάζει και μας δίνει την τελευταία οικογενειακή φωτογραφία
της Ελένης Φωκά και μια επιστολή της που έφτασε από χέρι σε χέρι στις
ελεύθερες περιοχές της Κύπρου: «Είχα δηλητηρίαση... το καθεστώς δε μου
επέτρεψε να έλθω στις ελεύθερες περιοχές... μου ζήτησαν πάλι να βγάλω
ταυτότητα... τώρα είμαι καλά».)
ΕΓΚΛΗΜΑΤΑ ΤΟΥΡΚΩΝ KATA ΕΓΚΛΩΒΙΣΜΕΝΩΝ
(Οι λίγες περιπτώσεις για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία)
1976: Ένα χρόνο μετά την υπογραφή της 3ης Βιέννης και όταν πλέον ο
εποικισμός με κουβαλητούς εποίκους βρίσκεται στο αποκορύφωμά του:
Τούρκοι έποικοι λήστεψαν και στη συνέχεια δολοφόνησαν στο Ριζοκάρπασο την
50χρονη.
Κατίνα Ανδρέα Γιακκαλλή: Της εμπήξαν ένα ψαλίδι στο πρόσωπο, την
κακοποίησαν άγρια και ύστερα την έκαψαν.
Μιχάλης Χάσου, ετών 60: Κακοποιείται και ληστεύεται επανειλημμένα και η
ψευδοαστυνομία αγνοεί τις καταγγελίες του.
1977: Μαρία Γιοκκαρκού - Λαλακούνα από το Ριζοκάρπασο, ετών 75. Ληστεύτηκε
και μετά πυρπολήθηκε από εποίκους.
Ζαχαρίας Παστουνάς, ετών 65: Κτυπήθηκε θανάσιμα ενώ οδηγούσε το ποδήλατο
του από έποικο που χρησιμοποίησε προς τούτο τρακτέρ.
1984: (Αύγουστος) O 80χρονος Γιάννης Γιωργαλλάς λιθοβολήθηκε μέχρι θανάτου,
μπροστά στα μάτια της 40χρονης κόρης του Σαββούς. Δράστης 15χρονος τούρκος
έποικος στον οποίο ο Γιωργαλλάς είχε διαμαρτυρηθεί γιατί το κοπάδι του
έφαγε τη λίγη φυτεία σισαμιού που καλλιεργούσε μπροστά στο σπίτι του.
Λευτέρης Κοτσιέκκας: 60 χρονών, ετραυματίστηκε από έποικο, ενώ οδηγούσε το
ποδήλατο του και πέθανε λίγες ώρες αργότερα από εσωτερική αιμορραγία στο
νοσοκομείο Αμμοχώστου.
1984, 4 Αυγούστου, Νικόλας Φραντζέσκου, ετών 76: Τρεις νεαροί έποικοι τον
λήστεψαν μέσα στο σπίτι του στο Ριζοκάρπασο την ημέρα που πληρώθηκε τη
σύνταξη του και ύστερα τον έπνιξαν. H σορός του τάφηκε χωρίς νεκροψία.
1988, 2 Δεκεμβρίου: Ελένη Πολυδώρου Πτωχοπούλου, ετών 72: Έποικοι την
λήστεψαν και την δολοφόνησαν πολτοποιώντας το πρόσωπό της.
1989: 31 Δεκεμβρίου, Δημήτρης Μανηταράς ετών 80: Θύμα ληστείας και σοβαρού
τραυματισμού με μαχαίρια από εξαγριωμένα νεαρά άτομα.
1990: 20 Μαρτίου: Το ζεύγος Δημήτρη Χρ. Δημήτρη και Φλουρέντζας Αυξένη
Φλούρου, ληστεύτηκαν από εγκληματία ο οποίος κατακρεούργησε τα θύματά του
και στη συνέχεια τα πυρπόλησε. H αστυνομία δεν επέτρεψε την άμεση επέμβαση
κανενός. Αργότερα ανάγκασε εγκλωβισμένους γείτονες του ζεύγους να
περισυλλέξουν και να θάψουν τα απανθρακωμένα πτώματά τους.
Γιάννης Κλώναρος: ετών 70, από το Ριζοκάρπασο: Μεταφέρεται στις ελεύθερες
περιοχές φοβερά κακοποιημένος από εποίκους που τον λήστεψαν και νοσηλεύτηκε
στην ψυχιατρική πτέρυγα του νοσοκομείου Λευκωσίας.
1991: 14 Ιανουαρίου: Μαρία Λαζαρίδου, ετών 74: Ληστεύθηκε και στη συνέχεια
δολοφονήθηκε άγρια. Επί του πτώματός της έγινε η «νενομισμένη» νεκροψία και
το πόρισμα το οποίο ενέκρινε γιατρός των Ηνωμένων Εθνών ήταν: φυσικός
θάνατος. H κυβέρνησή μας υιοθέτησε την εκδοχή του ψευδοκράτους παρά τις
καταπελτικές μαρτυρίες των παιδιών της που μετέβησαν στο Ριζοκάρπασο να την
κηδέψουν και άλλων εγκλωβισμένων. Αμέσως μετά το θάνατό της έποικοι
κατέλαβαν το σπίτι της. O κυβερνητικός εκπρόσωπος μάλιστα, διέψευσε όσους
από μας κατάγγειλαν το γεγονός επιβάλλοντας φίμωση, διά της μεθόδου της
πνευματικής τρομοκρατίας.
1992, Μάρτιος: Φτάνει στις ελεύθερες περιοχές η εγκλωβισμένη
Ριζοκαρπασίτισσα Αννα Βογιατζή, η οποία κατάγγειλε ότι έποικοι
χρησιμοποιούσαν καυστικές ουσίες και πλήγωναν το σώμα της προσπαθώντας να
κάμψουν το ηθικό της. Επανειλημμένα κατάγγειλε την υπόθεση στην
ψευδοαστυνομία, η οποία μέσω τούρκου γιατρού πιστοποίησε ότι η Βογιατζή
είναι ψυχασθενής. Δύο γιατροί, οι Δρ. Χατζηγαβριήλ και Δρ. Δημητρίου, την
εξέτασαν και διαπίστωσαν ότι δεν έπασχε από κανενός είδους ψυχασθένεια και
το σημαδεμένο σώμα της έπασχε από τοξική δερματίτιδα, απόδειξη
δηλητηρίασης. Αμέσως μετά τη μεταφορά της στις ελεύθερες περιοχές το σπίτι
της κατελήφθη από εποίκους. Οι καταγγελίες της έφθασαν και στις ελεύθερες
περιοχές πολύ πριν αναγκαστεί να πάρει το δρόμο του ξεριζωμού για να σωθεί.
Ιούλιος 1992: Μιχάλης Γιατανούς, 80 ετών: Έπεσε θύμα κακοποίησης, σοβαρού
τραυματισμού και ληστείας, την ημέρα που πληρώθηκε τη σύνταξή του.
Αυτά είναι τα πιο χαρακτηριστικά εγκλήματα που διεπράχθησαν στην Καρπασία.
Δε γνωρίζουμε αν έχουν διερευνηθεί ή καταγγελθεί από την Κυπριακή
Κυβέρνηση. Για μερικά από αυτά οι αρμόδιες κρατικές αρχές αρκέστηκαν σε μια
τυπική ανακοίνωση που ουσιαστικά αποτελούσε την ανώδυνη υιοθέτηση της
εκδοχής των Ηνωμένων Εθνών, τα οποία μεροληπτικά εξέταζαν μόνο τις
τουρκικές εκδοχές και η επαφή τους με έλληνες εγκλωβισμένους γινόταν
παρουσία τούρκου μεταφραστή και ψευδοαστυνομικού.
Ιούλιος 1992: O 80χρονος Μιχάλης Γιατανούς πέφτει βράδυ θύμα ληστείας και
κακοποίησης από εποίκους.
Οκτώβριος 1992: Τουρκοκύπριοι που κάθονται στη Γιαλούσα ληστεύουν το
μοναστήρι Αγίου Γεωργίου Σακκά παρά την Αγία Τριάδα και ξυλοκοπούν τις δύο
μοναχές του.
2 Μαρτίου 1993: Νεαρή έποικος κακοποιεί το σχεδόν τυφλό γέροντα Νικόλαο
Βλασίου (80 ετών) και τη σύζυγό του Σοφία. Είναι η δεύτερη φορά που
κακοποιεί το ηλικιωμένο ζευγάρι η συγκεκριμένη έποικος χωρίς να υποστεί
καμιά απολύτως τιμωρία. Ύστερα από 3 μήνες ο Γέρο Νικόλας πέθανε.
Νοέμβριος 1993: Κακοποίηση Ελένης Κοτσιεκά από έποικο που πείραξε το χωράφι
έξω από το σπίτι της και προσπάθησε να κάψει το φράκτη.
Αύγουστος 1994: Τουρκοκύπριος διαπράττει απόπειρα βιασμού της 60χρονης
Ανδριανής Αναστάση, πνευματικά καθυστερημένης, που διαμένει στο Λεονάρισσο.
3 Ιουνίου 1996: Τούρκοι έποικοι εισέρχονται παράνομα στο δημοτικό σχολείο
Αγίας Τριάδας και επιδίδονται σε καταστροφές.
8 Ιουλίου 1996: Τούρκος έποικος κακοποίησε και τραυμάτισε σοβαρά στο
πρόσωπο τον Παντελή Γ. Παντελή 49 χρόνων επειδή αυτός διαμαρτυρήθηκε όταν ο
έποικος οδήγησε τα κοπάδια του στο χωράφι του θύματος.
Αύγουστος 1996: Πυροβολούν και πετροβολούν αργά το βράδυ το σπίτι δύο
οικογενειών που μένουν μόνες στον απομακρυσμένο οικισμό του Αγ. Θέρισσου...
Ουδέποτε μέχρι τώρα δικάστηκε ή καταδικάστηκε κανένας από το ψευδοκράτος αν
και πολλές φορές κατενομάσθησαν οι ένοχοι.
Στα ανωτέρω πρέπει να προστεθούν: η αναγκαστική τακτική παρουσία των
αρρένων στον αστυνομικό σταθμό, οι αρπαγές των περιουσιών, οι συλήσεις των
εκκλησιών, οι κακόβουλες ενέργειες, όπως η διακοπή υδροδότησης των
Δημοτικών Σχολείων στο Ριζοκάρπασο, η αρπαγή από το σπίτι του γραμματέα του
μοναστηριού του Αποστόλου Ανδρέα των προσκυνηματικών εικόνων, ιερών σκευών,
κειμηλίων και αφιερωμάτων του μοναστηριού του Απ. Ανδρέα και της Παναγίας
Ελεούσας. Γι? αυτήν την ιεροσυλία οι Τούρκοι ενοχοποίησαν και ταλαιπώρησαν
με ανακρίσεις εγκλωβισμένους. Τις ίδιες ημέρες αφαίρεσαν από το
εικονοστάσιο της εκκλησίας της Αγίας Τριάδας στο οποίο εκκλησιάζονται οι
εγκλωβισμένοι όλες τις εικόνες. Οι πληροφορίες για τις εικόνες
μεταβιβάστηκαν στο υπουργείο Εξωτερικών και δεν είναι γνωστή οποιαδήποτε
σοβαρή καταγγελία.
Σ? όλες τις περιπτώσεις οι αρμόδιοι είναι ικανοποιημένοι με μια αναφορά από
τους ανθρωπιστικούς λειτουργούς των Ηνωμένων Εθνών, αν ζητείται και αυτή
γιατί πολλές είναι οι περιπτώσεις που λόγω της ανεπαρκούς στελέχωσης και
του ασυντόνιστου στη λειτουργία των αρμοδίων κυβερνητικών υπηρεσιών δε
ζητείται ούτε κι αυτή. Όπου υπάρχει στη μέση έρευνα από αξιωματούχους των
Ηνωμένων Εθνών είναι χρονοβόρα και ταυτόσημη με την επίσημη εκδοχή των
Τούρκων. Ποτέ δεν αφήνεται ερευνητής να επικοινωνήσει με σκλαβωμένο Έλληνα
χωρίς την απειλητική παρουσία ψευδοαστυνομικών.
ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΣΥΝΘΗΚΕΣ ΠΟΥ ΠΑΡΑΒΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΠΟ ΤΟΥΣ
ΤΟΥΡΚΟΥΣ ΣΤΗΝ KATEXOMENH ΚΥΠΡΟ
OIKOYMENIKH ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ (1948)
Δικαίωμα στην ασφάλεια (άρθρο 3). Απαγόρευση βασανιστηρίων και
εξευτελιστικής μεταχείρισης (α.5). Απαγόρευση παράνομης σύλληψης (α.9).
Προστασία ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής, απόρρητο της αλληλογραφίας
(α.12). Δικαίωμα στην περιουσία (α.17). Ελευθερία σκέψης και θρησκείας
(α.18). Ελευθερία έκφρασης (α.19). Δικαίωμα στην εκπαίδευση (α.26).
ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΥΝΘΗΚΗ ΓΙΑ TA ΑΣΤΙΚΑ KAI ΠΟΛΙΤΙΚΑ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΑ (1966)
Δικαίωμα στη ζωή (άρθρο 6). Απαγόρευση βασανιστηρίων και εξευτελιστικής
μεταχείρισης (α.7). Ασφάλεια προσώπων και προστασία από αυθαίρετες
συλλήψεις και κρατήσεις (α.9). Προστασία ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής,
απόρρητο της αλληλογραφίας (α.17). Ελευθερία έκφρασης (α.19). Κατοχύρωση
και προστασία των παιδιών ως ξεχωριστές προσωπικότητες, για τα οποία, χωρίς
διάκριση οποιουδήποτε είδους, θα πρέπει να λαμβάνονται τα μέτρα εκείνα που
τους επιτρέπουν να είναι μέλη της οικογένειας, της κοινωνίας και του
κράτους (α.24).
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΙΑ THN ΠΡΟΣΤΑΣΙΑ ΤΩΝ ΑΝΘΡΩΠΙΝΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ KAI
ΘΕΜΕΛΙΩΔΩΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΩΝ (1950)
Προστασία της ζωής (άρθρο 2). Απαγόρευση βασανιστηρίων και εξευτελιστικής
μεταχείρισης (α.3). Ελευθερία και προσωπική ασφάλεια του ατόμου (α.5).
Προστασία ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής και αλληλογραφίας (α.8).
Ελευθερία σκέψης και θρησκευτικών πεποιθήσεων (α.9). Ελευθερία έκφρασης
(α.10).
ΠΡΩΤΟ ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΣΥΜΒΑΣΗΣ (1952)
Δικαίωμα στην περιουσία (α.1). Δικαίωμα στην εκπαίδευση (α.2).
ΣΥΜΦΩΝΙΑ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΕΕ-ΤΟΥΡΚΙΑΣ
Διάκριση που βασίζεται στην ιθαγένεια (α.9).
4H ΣΥΜΒΑΣΗ ΓΕΝΕΥΗΣ (1949)
«ΠΕΡΙ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΙΤΩΝ EN ΚΑΙΡΩ ΠΟΛΕΜΟΥ»
ΚΑΝΟΝΙΣΜΟΙ ΧΑΓΗΣ 1907
ΔΑΣΕ
Τελικό Κείμενο της Βιέννης στο οποίο προβλέπονται τόσο δεσμεύσεις των
κρατών μελών επί της ουσίας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων, όσο και μηχανισμός
επιτήρησης.
3H BIENNH-1975
Οι Ελληνοκύπριοι που βρίσκονταν στα κατεχόμενα θα ήταν ελεύθεροι να
παραμείνουν και να καταστεί δυνατή η επανένωση οικογενειών, να υπάρχει
προστασία των στοιχειωδών δικαιωμάτων τους όπως εκπαίδευση, θρησκευτική
λατρεία, ιατρική περίθαλψη, ελευθερία διακίνησης στο κατεχόμενο μέρος κ.λπ.
Παρόλο που η Συμφωνία αυτή υπογράφτηκε από E/K και T/K και προσυπογράφτηκε
από τα H.E., εντούτοις τηρήθηκε μόνο από την E/K πλευρά κατά το μέρος που
ωφελείτο η T/K πλευρά.
23 XPONIA META (H ΑΛΛΗ ΟΨΗ)
(ΣΧΟΛΙΑΖΕΙ H ΠΟΙΗΤΡΙΑ NIKH ΚΑΤΣΑΟΥΝΗ)
Δίπλα στην πράσινη γραμμή συναντούμε την ποιήτρια, δημοσιογράφο και
διακεκριμένη προσωπικότητα των γραμμάτων στην Κύπρο, κ. Νίκη Κατσαούνη.
Γεννημένη στην Αμμόχωστο, σημαδεύεται από την Εισβολή και τον ξεριζωμό,
κάτι που βγαίνει ανάγλυφο στα βιβλία της, έργα-ξόρκια και προσευχές στη
χαμένη Αθωότητα του νησιού... Σπούδασε Ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο του
Λονδίνου. Έκανε το πρώτο της μεταπτυχιακό στη Φιλοσοφία, στη Σορβόνη, με
θέμα την Αισθητική του Χέγκελ. Συνέχισε με διδακτορικό στη Σχολή της
Φρακφούρτης (Μαρκούλε). Διετέλεσε Μορφωτικός Σύμβουλος στην Πρεσβεία της
Κύπρου... και Αρχισυντάκτης του περιοδικού Cosmopolitan. Δίδαξε Ψυχολογία
και Φιλοσοφία στην Παιδαγωγική Ακαδημία Κύπρου. Έγραψε σενάρια για ταινίες
μικρού μήκους και ποιήματά της, σε μουσική Μιχάλη Χριστοδουλίδη,
τραγούδησαν ο Γιώργος Ζωγράφος, ο Δημήτρης Ψαριανός και πρόσφατα ο Γιώργος
Νταλάρας στο δίσκο «Ες Γην Εναλίαν Κύπρον». Βιβλία της: «Εις Εαυτόν»
(διηγήματα, ΔΩΔΩΝΗ, Αθήνα), «Η Ευλαλία, ο Ιάσονας κι η Γιαλούσα» (ΔΟΜΟΣ,
Αθήνα). Συνεργάστηκε για 13 χρόνια με την EPA και την ET...
Πρόσωπο με πρόσωπο, η βασική μου απορία είναι εάν δατελεί η Κύπρος υπό
ομηρίαν και σε τι έχει αλλάξει εξαιτίας αυτού του γεγονότος ο ψυχισμός του
Ελληνοκύπριου, είτε προς το καλύτερο, είτε προς το χειρότερο. Έχω μπροστά
μου τα βιβλία της και της ζητώ να σχολιάσει επιλεγμένες περικοπές από
διηγήματά της και στροφές ποιημάτων της...
- «Κύπρος, η έντονη πλευρά του σώματός μου, η σακατεμένη κι η υγιέστερη».
- Το 1974, από τη μια το πραξικόπημα της ελληνικής χούντας και των δικών
μας φασιστών, από την άλλη η εισβολή των Τούρκων, επέφεραν μια οριστική
διατομή, μια εγκοπή στη ζω